Filmowe podsumowanie roku 2009

Dziesiątki stawiam rzadko, mała szansa, że przed 31 grudnia jeszcze ją postawię. Było ich 11, odrzucę jeden tytuł.

10. Ludzie w hotelu (1932r.) aka Grand Hotel
reż. Edmund Goulding

Garbo w cudowanie przerysowanej roli primabaleriny. Inteligentny scenariusz, świetne aktorstwo, wyborne dialogi. Elegancja i zadumanie. Żadnego przesłodzenia częstego w amerykańskim kinie tamtych lat.

9. Konopielka (1981r.)
reż. Witold Leszczyński

Dawno nie odczułam tej starej prawdy - historia zatacza koło. Rewolucyjne zmiany pokazane w tak genialny, prosty i sympatyczny sposób! Z całego filmu bije znajomość ludzkiej natury, szacunek dla człowieka i ciepłe pochylenie się nad nim.

8. Męczeństwo Joanny d'Arc (1928r.) aka La Passion de Jeanne d'Arc
reż. Carl Theodor Dreyer

Film wyprzedzający swoje czasy. Zbliżenia twarzy, brak makijażu, naturalność (czyli żadnego strojenia min jak w typowym kinie niemym). Całkowita jedność obrazu i muzyki, z tym że muzyka została napisana w 1994r. przez Richard'a Einhorn'a i jest absolutnie doskonała.

7. Noc i miasto (1950r.) aka Night and the City
reż. Jules Dassin

Scenariusz i reżyseria to istna perełka. Każda scena, postać i dialog jest przemyślana przez reżysera, wszystko się dopełnia i zazębia. Podczas oglądania warto pamiętać nawet najbardziej epizodyczną postać, ponieważ i ona znajdzie swoje istotne miejsce w tej historii.

6. Sanatorium pod klepsydrą (1973r.)
reż. Wojciech Has

Has i tyle. Za Chiny Ludowe ten film nie powstałby współcześnie. Konia z rzędem, kto ogarnąłby wszystkie możliwe interpretacje po pierwszym seansie, myślę, że sama zmierzę się jeszcze z tym dziełem. Odważny, poetycki obraz z oszałamiającą scenografią. Jak hollywoodzka superprodukcja tylko, że nie pod popcorn ;) Oczywiście, to tylko porównanie, ale chciałam zaznaczyć jak dopracowany jest ten film, jak nie szczędzono na niego pieniędzy.

5. Bunt (1967r.) aka Jôi-uchi: Hairyô tsuma shimatsu
reż. Masaki Kobayashi

Inne podejście do japońskiej tradycji. Jakoś tak to wychodzi tamtejszym reżyserom, że choć starają się pokazać wady dawnego systemu swojego kraju, my, Europejczycy, patrzymy jak urzeczeni w zachwycie. Film o wybieraniu wolności i o prawie do niej. O tym, że kiedy raz się już ją wybierze, zmienia się wszystko, idziemy dalej, bo nie mamy nic do stracenia. Brawa też za napięcie. Uwielbiam tę powolność w japońskich filmach, niespieszne rozmowy, przemyślane zdania, dyskretne układanie materiału ubrań podczas siedzenia. No i jeden z najwspanialszych pojedynków w historii kina.

4. Słodki zapach sukcesu (1957r.) aka Sweet Smell of Success
reż. Alexander Mackendrick

Wspaniałe portrety ludzi (nawet epizodyczne postacie są JAKIEŚ), wartka akcja (wszystko dzieje się w przeciągu 48h), która skręca co rusz w inną stronę niż zakładałam (także wracając do którejś postaci, którą uznałam wcześniej za nieistotną dla historii), naprawdę inteligentne dialogi (scena rozmowy w restauracji Curtis'a, Lancaster'a i trzech innych bohaterów jest dla mnie jedną z najlepszych scen w historii kina). Coś takiego ogląda się znowu i znowu, żeby wyłapać wszystkie niuanse! Nie zdarzyło mi się wcześniej cofnąć na chwilę, żeby powtórzyć jakąś scenę.

3. Kret (1970r.) aka El Topo
reż. Alejandro Jodorkowsky

Zaczęłam pełna wątpliwości, jeśli mi się nie spodoba czy oglądać obrazy Jodorkowskiego? Pamiętam ten szok. Ludzkość tak obdarta z wszelkich tajemnic, złudzeń, nadziei... I to wszystko podane nam na tacy w jakieś dwie godziny. Trudno to w ogóle postrzegać jako film, to jakiś rodzaj performance'u. Polecam też mały komentarz z filmwebu by niejaki Ronin.

2. Ofiarowanie (1986r.) aka Offret - Sacrificatio
reż. Andriej Tarkowski

Ostatni film mojego guru. Pierwsza scena, o ile pamiętam, trwa ok. 20 minut. Bez montażu. Z ciągłym dialogiem. Czy już samo to nie jest godne najwyższych nagród za odwagę, za umiejętność zrobienia czegoś takiego? Film bliski teatrowi, który pozwala aktorom rozwinąć skrzydła. Niektóre ujęcia rodziny w pięknych strojach wyglądają jak obrazy... Renoir (?). To pewnie głupie, ale jak się skończył stałam przed ekranem (nie mogłam usiedzieć) ze łzami w oczach (z wrażenia).

1. Cienie zapomnianych przodków (1964r.) aka Tini zabutykh predkiv
reż. Sergiej Paradżanow

Jeden z najpiękniejszych filmów w historii kina, z czymś tak doskonałym mamy do czynienia niezwykle rzadko. To pod nim popełniłam jedną z najgłupszych notek na filmwebie ever. Z jednego powodu - zapowietrzam się jak zaczynam o nim mówić, czuję się jak dziecko specjalnej troski, które kompletnie niczego nie rozumie i jest pierwszy raz w kinie. Cieszę się jednak, że choć trochę go "wypromowałam", jak sama oceniałam miał ok. 30 głosów, teraz coraz więcej ludzi sięga po ten tytuł.